Evi, Kenya’nın batısındaki küçük bir kasaba olan Bungoma’dır, ancak çalışma alanı dünyadır. Güvenilirliğini korumak için gerçek adının gizli tutulmasını isteyen Kevin, oraya hiç gitmeden Çin’deki kumarhaneler hakkında yazılar yazmıştır. Hiç görmediği haltercilerin halterlerini, kulaklıklarını ve ev güvenlik sistemlerini inceledi.
Afrika’nın dijital işçileri eski emek coğrafyalarını yeniden donatıyor. Çevrimiçi platformlardaki serbest çalışanlar, blog yazmaktan web tasarımına kadar çeşitli becerilerden yararlanarak dünyanın dört bir yanındaki müşterilere ulaşabilir. Diğerleri, sohbet robotlarını ve sürücüsüz arabaları eğitmek için kullanılan verileri eleyerek dış kaynak kullanan şirketler tarafından işe alınır. İyimserler, çevrimiçi çalışmanın Afrika’yı Hindistan ve Filipinler gibi ülkeler tarafından izlenen hizmet odaklı büyüme yoluna sokabileceğini umuyor. Kötümserler, bu tür çalışmaların adaletsizlikleri sağlamlaştıracağından endişe ederler.
Bazıları esneklik ve ödeme ile işe çekilir; diğerleri geleneksel bir iş bulamadıkları için. Serbest çalışmak için müjdeciler var. Tanzanya’da bir öğrenci olan Baraka Mafole, eğitim etkinlikleri düzenliyor ve çevrimiçi platformlarda gezinme hakkında Svahili dilinde bir kitap yazdı. “Artık herkes dijital işler hakkında konuşuyor” diyor. Kenya’da hükümetin Ajira programı, bir milyon Kenyalıyı çevrimiçi platformlara bağlamayı ve ülkeyi bir “dijital merkez” haline getirmeyi amaçlayan destek merkezleri yürütüyor.
Tipik görevler arasında transkripsiyon, veri girişi, çevrimiçi pazarlama ve hatta tembel öğrenciler için makaleler yazmak yer alır. Joan Wandera, gündüzleri Nairobi ofis çalışanı, geceleri ise Amerikan işletmeleri için “sanal asistan”dır. “Diğer ülkeler hakkında çok şey öğrenmenize yardımcı oluyor” diyor. Bazen yapmayı öğrenenler potansiyel müşterilerdir. Bazı müşteriler, Afrikalıların İngilizce konuşamayacaklarını varsayıyor, diye iç çekiyor.
Edinburgh Üniversitesi’nden Afrika’nın dijital iş gücü hakkında bir kitabın ortak yazarı olan Mohammad Amir Anwar, daha geniş dış kaynak kullanımı endüstrisi gibi serbest çalışanların “Afrika’nın dijital çalışmanın gerçekleşmesini beklemeyeceğiniz bir yer olarak ününe karşı savaştığını” söylüyor. . Bazı Afrikalı serbest çalışanlar, başka bir yerdeymiş gibi davranmak için sanal özel ağlar ve sahte isimler kullanıyor. Elektrik kesintileri ve Asya ve ötesindeki daha ucuz işçilerden konserler için rekabet başka zorluklar yaratıyor.
Eldeki veriler, Afrika’nın bir dijital serbest çalışanlar kıtası haline gelmesinin zaman alacağını gösteriyor. 2019’da Bay Anwar ve meslektaşları, kıtanın en popüler platformu olan Upwork’te 120.000 Afrikalı işçi olduğunu tahmin ediyor – Filipinler’dekinden daha az. Çoğu hiç para kazanıyor gibi görünmüyordu.
Dış kaynak kullanımı uygulamaları da etik sorulara yol açmıştır. Kenya’da bir taşeron firma olan Sama tarafından yönetilen bir Facebook içerik denetim merkezinde çalışanlar, Time dergisine işlerinin doğası hakkında kötü muameleye maruz kaldıklarını ve yanıltıldıklarını söylediler. Eski bir çalışan, her iki şirketi de sendika bozma, zorla çalıştırma ve insan kaçakçılığı yapmakla suçlayarak mahkemeye verdi. Sama, bu yıl Facebook için hizmetlerini durdurdu. Facebook’un ana şirketi Meta, içerik moderatörlerine karşı sorumluluklarını ciddiye aldığını söylüyor.
Teknolojik değişim öngörülemeyen yönlerde seker. Yeni bir yapay zeka aracı olan Chat GPT, on binlerce müstehcen ve şiddet içeren metni işaretleyen Kenyalı işçilerin yardımıyla eğitildi. Bir gün Kevin gibi serbest çalışanları gereksiz kılabilir mi?
© 2023, Ekonomist Gazetesi Limited. Her hakkı saklıdır. The Economist’ten, lisanslı olarak yayınlandı. Orijinal içerik www.economist.com adresinde bulunabilir.
HT Premium ile sınırsız dijital erişimin keyfini çıkarın
Okumaya devam etmek için Şimdi Abone Olun
