Uzun bir savaşın ardından Portekiz, Cuma günü büyük acılar çeken ve tedavi edilemez hastalıkları olan insanlar için ötanaziyi yasallaştıran bir yasa çıkardı ve dünya çapında sadece bir avuç ülkeye katıldı.
Sorun, Katolik ülkeyi derinden ikiye böldü ve dindar bir kilise müdavimi olan muhafazakar Cumhurbaşkanı Marcelo Rebelo de Sousa’nın güçlü muhalefetine tanık oldu.
Hükümleri uyarınca, 18 yaşından büyük kişilerin, ölümcül bir hastalığa sahip olmaları ve dayanılmaz acılar içinde olmaları durumunda ölmek üzere yardım talep etmelerine izin verilecektir.
Böyle bir karar vermek için zihinsel olarak uygun görülmedikçe, yalnızca “kalıcı” ve “dayanılmaz” acı çekenleri kapsayacaktır.
Yasa yalnızca vatandaşlar ve yasal olarak ikamet edenler için geçerli olacak ve yardımlı intihar için ülkeye gelen yabancıları kapsamayacak.
Ötanazi tasarısı son üç yılda dört kez parlamento tarafından onaylandı, ancak cumhurbaşkanının muhalefeti nedeniyle her seferinde anayasal inceleme için geri gönderildi.
Yasanın kesin hali, mecliste mutlak çoğunluğa sahip olan iktidardaki Sosyalistlerin desteğiyle Cuma günü kabul edildi.
Ötanaziyi yasallaştırmanın ateşli bir savunucusu olan Sosyalist Milletvekili Isabel Moreira, “Halihazırda birkaç kez büyük bir çoğunluk tarafından onaylanan bir yasayı onaylıyoruz” dedi.
Başkanın şimdi yeni yasayı yürürlüğe koymak için bir haftası var. Portekiz basını, yasanın sonbaharda yürürlüğe girebileceğini söyledi.
Moreira bu hafta AFP’ye “Nihayet uzun bir savaşın sonuna geldik” dedi.
– Tartışma devam ediyor –
Rebelo de Sousa, “aşırı derecede tanımlanmamış kavramlar” nedeniyle daha önceki yasa tasarılarını veto etmişti ve daha sonra, ölümcül koşulları tanımlamak için kullanılan dilin çelişkili olmaya devam ettiğini ve açıklığa kavuşturulması gerektiğini söyledi.
Yasanın yeni versiyonu artık ötenaziye yalnızca “hastanın fiziksel bir engeli nedeniyle tıbbi yardımlı intiharın imkansız olduğu” durumlarda izin verildiğini sağlıyor.
Rebelo de Sousa, milletvekillerinden bir hastanın yardımlı intihar için fiziksel olarak yetersiz olup olmadığını kimin “tasdik edeceğini” belirtmelerini istedi, ancak milletvekilleri bu kez metni değiştirmeyi reddetti.
Aşırı sol Sol Blok’un lideri Catarina Martins, cumhurbaşkanı tarafından sorulan soruların kararnamelerin uygulanması yoluyla ele alınabileceğini söyledi.
Rebelo de Sousa, yasanın onaylanmasının “büyük bir dram olmadığını” ve “anayasal sorunlara” yol açmadığını söyledi.
Tıbbi yardımlı ölümle ilgili tartışma Portekiz’de henüz bitmedi.
Ötenazi yanlısı bir grup olan Right To Die With Dignity’nin bir üyesi olan Paulo Santos, “Bu yasanın kabulü, diğer büyük ülkelerle karşılaştırıldığında nispeten hızlı oldu,” dedi.
2007’de kürtaj konusunda yaptıkları gibi, çok sayıda doktorun ötenazi uygulamasına da ahlaki itirazlarda bulunabileceği konusunda uyardı.
AFP’ye verdiği demeçte, “Ötanazinin daha da güçlü bir direnişe yol açması için iyi bir şans var” dedi.
Tıbbi yardımlı ölümü eleştirenler ise, konunun referanduma götürülmemesinden üzüntü duyuyor ve muhalefet milletvekillerinin bir kez daha anayasa mahkemesinden tasarıyı incelemesini isteyeceğini umuyor.
Ötenazi ve yardımlı intihara, Benelüks ülkeleri ve Portekiz’in komşusu İspanya da dahil olmak üzere yalnızca birkaç ülkede izin veriliyor.
