Türkiye’nin uzun süredir lideri olan Recep Tayyip Erdoğan için kesin bir zaferden KISACA, ülkedeki muhalefetin hayal edebileceği en kötü sonuçtu. Rakipler, 14 Mayıs’ta yapılacak cumhurbaşkanlığı ve parlamento seçimlerine iyi bir buharla gidiyor gibi görünüyordu. Ancak Anadolu’ya göre ertesi gün saat 02.00’de sandıkların yüzde 96’dan fazlası açılmışken, altı muhalefet partisinin oluşturduğu Millet İttifakı’nın adayı Kemal Kılıçdaroğlu cumhurbaşkanlığı seçimlerinde yalnızca yüzde 44,9’unu elde etti. devlet haber ajansı. Bu, o zamana kadar yüzde 49,4 oy almış olan Erdoğan’ı ikinci tura zorlamak için yeterli gibi görünüyordu. Ancak hem anketörlerin hem de Kılıçdaroğlu’nun beklediğinin çok altında kaldı. Üçüncü aday, milliyetçi Sinan Oğan, oyların %5,3’ünü alarak şaşırtıcı derecede güçlü bir oy aldı. İkinci tur 28 Mayıs’ta oynanacak.
Kılıçdaroğlu’nun liderliğini kendi partisi olan Cumhuriyet Halk Partisi’nin (CHP) yaptığı ittifak, Türkiye’nin karmaşık seçim sisteminin 600 sandalyeden yaklaşık 211’ine dönüşmesi beklenen sadece %35’lik bir oy oranıyla parlamento seçimlerinde daha da kötü bir performans sergiledi. Erdoğan’ın kendi Adalet ve Kalkınma Partisi (AK) partisi ve aşırı sağ Milliyetçi Hareket Partisi’nin (MHP) liderliğindeki Cumhur İttifakı olarak bilinen bloğu, rahat bir çoğunluğu (tahmini 319 sandalye) elinde tutmaya yetecek %45,8 oyla ayrıldı. ) mecliste. Türkiye’nin ana Kürt partisi Halkların Demokratik Partisi’nin (HDP) liderliğindeki daha küçük bir muhalefet ittifakı %10,3 (yaklaşık 65 sandalye) aldı.
Bay Ogan artık kral yapıcı rolünü oynayabilir. Milliyetçi aday, seçimlerden birkaç gün önce verdiği bir röportajda, kendisinin ve partisinin bir onay karşılığında bakanlık pozisyonlarını gözetleyebileceğini öne sürdü. Ancak Kılıçdaroğlu’nun performansı o kadar yetersizdi ki, CHP lideri ikinci turu kazanma şansı elde etmek için Bay Ogan’ın tüm seçmenlerini etkilemek zorunda kalacaktı. Bu olası görünmüyor. Erdoğan, kariyerinde ilk kez seçimlere anketlerdeki ana rakibinin ardından girmişti. Şimdi ikinci turda kazanmanın açık favorisi gibi görünüyor.
CHP’nin Ankara’daki genel merkezinde bir araya gelen Kılıçdaroğlu, AK’yi muhalefetin önde olduğu ilçelerde itiraz ederek sonuçları geciktirmekle suçladı. Bir süre sonra Erdoğan, çok sayıda zafer konuşması yaptığı partisinin genel merkezinin balkonundan binlerce destekçisine seslendi. Mütevazı bir şekilde döşenmiş mutfağından sosyal medya videoları kaydetmesiyle tanınan Kılıçdaroğlu ile alay ederek, “Mutfakta biri var” dedi. “Ve balkondayız.”
Türkiye’de seçimler muhalefet için belki de son vana oldu. Ancak Türklerin demokrasiden vazgeçmediği seçimlere katılım gösterdi. Uygun seçmenlerin %88’inden fazlası 14 Mayıs’ta sandık başına gitti; bu, herhangi bir standarda göre çok yüksek bir sayı. Yüksek tansiyona rağmen seçim günü herhangi bir şiddet olayı yaşanmadı.
Seçimlerden birkaç gün önce yayınlanan bir dizi anket, Kılıçdaroğlu’nun ilk turda kazanmaya yetecek kadar oyların %50’den biraz fazlasını aldığını ve ülkeyi 20 yıldır yöneten Erdoğan’ın birkaç puan önünde olduğunu gösterdi. . Bu, CHP’nin eski muhalefet siyasetçisi ve olası spoiler adayı Muharrem İnce’nin seçimlere üç gün kala yarışı bırakmasının ardından geldi. Bay Kılıçdaroğlu’nun, yaklaşık %2 olduğu düşünülen Bay İnce’nin desteğinin çoğunu devraldığı düşünülüyordu. Ama bu oyların birçoğu yerine Sayın Oğan’a gitmiş olabilir.
Seçimdeki riskler çok daha yüksek olamazdı. Sonuç, Türkiye’nin dış politikasının yönünü, özellikle de Rusya ile giderek daha yakınlaşan ilişkisini ve şu anda dört nala koşan enflasyon ve dünyanın herhangi bir yerindeki en düşük reel faiz oranlarıyla çarpık olan ekonomisinin şeklini belirleyecek. Sayın Erdoğan’ın mahkemeleri, merkez bankasını ve diğer devlet kurumlarını parmağının altında tutmasına izin veren bir anayasa ve başkanlığını yaptığı patronaj sistemi de tehlikede. Erdoğan’ın beş yıl daha iktidarda kalması, onun otokrasi markasını sağlamlaştıracaktı. İkinci turda bir muhalefet zaferi, şu anda pek olası görünmese de, demokratik yönetimi yeniden tesis etme şansı ve ekonomik istikrara giden bir yol sunabilir.
Seçim kampanyası, büyük ölçüde yılın başında ülkenin güneyinde 50.000’den fazla insanı öldüren depremlerin bir sonucu olarak, ilk aşamalarında alışılmadık bir şekilde kasvetli geçti. Bu, Erdoğan’ın muhalefeti “teröristlerle” işbirliği yapmakla, çoğu Türk’ün yasadışı bir Kürt isyancı grubun siyasi kanadı olarak gördüğü HDP’ye atıfta bulunmakla ve “sapkın” LGBT gruplarına kur yapmakla suçlamasıyla değişti. İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, seçim gecesi ‘siyasi darbe girişimi’ uyarısında bulunarak gerilimi tırmandırdı. Seçimlerden bir hafta önce, hükümet yanlısı protestocular ülkenin doğusunda bir muhalefet mitingine saldırarak yaklaşık bir düzine insanı yaraladı.
Erdoğan ve partisi, İnce’nin yarıştan çekilmesini, Türkiye’nin 2016’daki şiddetli darbe girişiminden sorumlu tuttuğu dini bir mezhep olan Gülen cemaatinin sürgündeki destekçilerinin yarışı Bay Kılıçdaroğlu’nun lehine şekillendirme girişimi olarak da çerçeveledi. Bay İnce, Gülencileri üzerinde oynanmış fotoğraf ve videoların yer aldığı ve bunun kendisini yarıştan çekilmeye zorladığını söylediği bir çevrimiçi karalama kampanyası başlatmakla suçluyor. Hükümet, Sayın İnce’nin iddialarını güçlendirdi. “Failler [the Gulenists] ve Amerika,” dedi Soylu 12 Mayıs’ta. Bu arada Bay Kılıçdaroğlu, Rusya’yı Erdoğan adına seçimlere müdahale etmekle suçladı.
© 2023, Ekonomist Gazetesi Limited. Her hakkı saklıdır. The Economist’ten, lisanslı olarak yayınlandı. Orijinal içerik www.economist.com adresinde bulunabilir.
