Avrupalı liderler Çarşamba günü imzaladıkları Ukrayna için yeni bir “hasar kaydı”nı “tarihi” ve Rusya’ya savaşının bedelini ödemesi için ilk adım olarak selamladılar.
46 ülkeden oluşan Avrupa Konseyi tarafından oluşturulan araç, Rus liderlerin gelecekte olası bir kovuşturulması öncesinde delil teşkil eden bir kayıt oluşturuyor ve böylece tazminat için zemin hazırlıyor.
Konsey başkanı Marija Pejcinoviç Buriç zirvenin ikinci gününde İzlanda’ya vardığında, bunun savaşın “kurbanlarını merkeze alan adaleti” sağlamak için “ilk, gerekli ve acil bir adım” olduğunu söyledi.
Çarşamba günü erken saatlerde, ABD ve diğer tüm G7 ülkeleri de dahil olmak üzere 40 ülkenin kaydın oluşturulmasına imza attığını söyledi.
Diğer üç ülke, bunu yapmak için iç prosedürlerini tamamlıyordu.
O ve diğer liderler, Avrupa Birliği’nden ayrı, ancak 27 AB üye devletinin tümünü içeren bir kıtalararası haklar kuruluşu olan Avrupa Konseyi dışındaki ülkelerin de sicili destekleyebileceğini vurguladılar.
Cumhurbaşkanı Volodymyr Zelensky Salı günkü zirvenin açılışında yaptığı video konuşmasında, “Adalet olmadan güvenilir barış olmaz.” dedi.
Avrupa Konseyi üyesi Ukrayna, girişimi şiddetle memnuniyetle karşıladı.
Rusya geçen yıl Ukrayna’yı işgal ettikten sonra konseyden atılmıştı.
Bazı AB ülkeleri, Ukrayna’nın Rusya’nın savaş suçları liderliğini yargılamak için özel bir mahkeme kurulması talebinden yana.
Lahey merkezli Uluslararası Ceza Mahkemesi Mart ayında Putin hakkında Ukraynalı çocukları yasadışı bir şekilde sınır dışı etmekle suçlayarak tutuklama emri çıkardı.
Yine Lahey’de Ukrayna’daki bir uydu ofisi nezdinde yapılacak olan hasar kaydı, Rusya’nın savaş zamanındaki zarar ve yıkım iddialarını detaylandıracak.
Avrupa Konseyi’nden yapılan açıklamada, “Başlangıçta üç yıl için kurulan bu plan, “Rus saldırganlığının kurbanları için gelecekte uluslararası kapsamlı bir tazminat mekanizmasına giden yolu açıyor” denildi.
Ukrayna jet istiyor
Belçika Başbakanı Alexander De Croo, “Zararı olan insanlara onları unutmayacağımız ve sonrasında da takipçisi olacağımız mesajını vermek önemlidir.” dedi.
Daha geniş Avrupa topluluğunun hareketi, Rusya’nın kıtadaki izolasyonunun altını çizdi.
Bu aynı zamanda, Zelensky’nin Almanya, Fransa ve İngiltere’nin Ukrayna’ya silah sevkiyatını hızlandırma sözü verdiği büyük Avrupa başkentlerini kapsayan bir kasırga turunu tamamlamasının hemen ardından geldi.
Ukrayna’nın, topraklarının doğusundaki Rus mevzilerine haftalar içinde başlatılacak bir saldırı hazırladığına inanılıyor.
Zelensky, Rusya uzun menzilli hasar vermek için füzeler ve insansız hava araçları konuşlandırırken hava savunmasını güçlendirmeye kararlı.
Batılı müttefiklere gelişmiş savaş uçakları sağlamaları için baskı yapıyor, ancak onlar bunun savaşı tırmandırabileceğinden korktukları için temkinli davranıyorlar.
İngiltere Başbakanı Rishi Sunak ve Hollandalı mevkidaşı Mark Rutte zirvenin ilk gününde “Ukrayna’ya savaş havası yetenekleri sağlamak için eğitimden F-16 jetlerinin tedarikine kadar her şeyi destekleyen uluslararası bir koalisyon” kuracakları konusunda anlaştılar.
