Sevecen
New member
Hangi Ülkelerde İç Savaş Var?
İç savaşlar, bir ülke sınırları içinde, genellikle devlet güçleri ile farklı gruplar arasında çıkan, toplumsal yapıyı ve ekonomiyi ciddi şekilde sarsan silahlı çatışmalardır. Birçok iç savaş, birden fazla faktörün bir araya gelmesiyle başlar. Bunlar arasında etnik, dini ve ideolojik çatışmalar, hükümetin zayıflaması, bölgesel ayrılıkçı talepler ve ekonomik eşitsizlikler yer alabilir. Peki, şu anda hangi ülkelerde iç savaşlar yaşanıyor? Bu makalede, günümüz dünyasında iç savaşların yaşandığı bazı ülkeleri inceleyeceğiz ve bunların arkasındaki sebepleri analiz edeceğiz.
Suriye İç Savaşı
Suriye, son yıllarda iç savaşın en yoğun şekilde yaşandığı ülkelerden biridir. 2011 yılında başlayan savaş, başlangıçta hükümete karşı barışçıl protestolarla başlamışken, zamanla silahlı çatışmalara dönüşmüş ve Suriye’nin çeşitli bölgelerinde farklı gruplar arasında büyük bir iç savaş ortamı oluşmuştur. Suriye’deki iç savaş, başta Suriye hükümeti ve isyancı gruplar olmak üzere, Kürt gruplar, IŞİD (DAEŞ) gibi radikal terör örgütleri ve dış müdahalelerle daha da karmaşık hale gelmiştir. Hem Suriye hükümetinin hem de isyancı grupların destekçileri, çatışmaların gidişatını etkileyen önemli dış aktörlerdir. Rusya ve İran, Suriye hükümetini desteklerken, Amerika Birleşik Devletleri ve bazı Batı ülkeleri ise çeşitli isyancı grupları desteklemiştir.
Yemen İç Savaşı
Yemen’deki iç savaş da, Orta Doğu’daki en acımasız çatışmalardan birini oluşturuyor. 2014 yılında Yemen'deki hükümetin zayıflaması ve Husiler’in başkent Sana’a'yı ele geçirmesiyle başlayan savaş, hızla ülke genelinde yayılmaya başladı. Husiler, Şii mezhebinin bir parçası olarak İran’ın desteğini alırken, Suudi Arabistan başta olmak üzere Körfez ülkeleri ve Birleşik Arap Emirlikleri, Yemen hükümetini destekleyerek Husiler'e karşı mücadele etmeye başlamıştır. Bu iç savaş, sadece Yemen’in siyasi yapısını etkilemekle kalmamış, aynı zamanda ülkenin insani krizle karşı karşıya kalmasına yol açmıştır. Yemen’deki iç savaş, 2015 yılından beri devam etmekte olup, milyonlarca insanın yaşamını yitirmesine ve milyonlarca kişinin yerinden olmasına neden olmuştur.
Ukrayna İç Savaşı (Rusya'nın Müdahalesiyle)
Ukrayna'daki çatışma, başlangıçta ülkenin doğusundaki Rusya yanlısı ayrılıkçıların Ukrayna hükümetine karşı başlattığı silahlı direnişle başlamıştır. 2014 yılında Rusya'nın Kırım'ı ilhak etmesi, bu çatışmanın uluslararası boyut kazanmasına sebep olmuştur. Ukrayna’daki iç savaş, Donbas bölgesinde Ukrayna hükümeti ile Rusya destekli ayrılıkçılar arasında sürmektedir. 2022 yılında Rusya’nın Ukrayna'ya tam ölçekli bir askeri müdahalede bulunmasıyla, çatışma büyük bir savaş halini almış ve uluslararası alanda ciddi bir kriz yaratmıştır. Bu durum, Ukrayna'nın toprak bütünlüğü ve bağımsızlığı için büyük bir tehdit oluşturmakta ve bölgedeki jeopolitik dengeleri de etkilemektedir.
Etyopya’daki Tigray Savaşı
Etyopya, Afrika kıtasındaki en büyük iç savaşlardan birine ev sahipliği yapmaktadır. 2020 yılında Tigray bölgesinde başlayan çatışmalar, Etyopya hükümeti ile Tigray Halk Kurtuluş Cephesi (TPLF) arasındaki uzun süredir devam eden gerilimlerin bir sonucu olarak patlak vermiştir. Tigray Savaşı, yalnızca etnik bir çatışma değil, aynı zamanda bölgesel güç mücadelesinin de bir parçasıdır. Eritre, Etyopya hükümetine destek verirken, Tigray halkının bağımsızlık talepleri ve etnik gerilimler çatışmanın şiddetini arttırmıştır. Bu savaş, yüz binlerce kişinin ölümüne ve milyonlarca kişinin yerinden edilmesine yol açmıştır.
Libya İç Savaşı
Libya’daki iç savaş, 2011 yılında Kaddafi rejiminin devrilmesinin ardından ülkenin istikrarsızlık sürecine girmesiyle başlamıştır. 2014 yılı itibariyle, Libya’daki farklı milis grupları arasında silahlı çatışmalar patlak vermiştir. Bu çatışmalar, ülkenin iki ana bölgesindeki hükümetler arasında, özellikle doğuda Tobruk'taki Ulusal Mutabakat Hükümeti ile Batı’daki Trablus’taki hükümet arasında sürmüştür. Uluslararası alanda ise, Birleşmiş Milletler ve çeşitli yabancı devletler, farklı tarafları destekleyerek çatışmayı daha da karmaşık hale getirmiştir. Libya iç savaşı, ülkedeki petrol zenginlikleri ve stratejik konum nedeniyle uluslararası bir çekişme alanına dönüşmüştür.
Sudan İç Savaşı
Sudan, Afrika kıtasındaki önemli iç savaşlardan birine sahne olmaktadır. 2019 yılında ülkenin uzun süredir iktidarda olan Cumhurbaşkanı Ömer el-Beşir’in devrilmesinin ardından, ülke sivil bir yönetim kurma yoluna gitmiştir. Ancak, askeri cuntanın iktidara el koyması ve ülkenin doğusunda etnik ve bölgesel çatışmaların yoğunlaşması, Sudan’daki iç savaşı yeniden ateşlemiştir. 2023’te başlayan çatışmalar, ülkede bir hükümetin işlevsiz hale gelmesine ve halkın büyük bir insani krizle karşı karşıya kalmasına yol açmıştır.
Somali İç Savaşı
Somali, 1991 yılından bu yana süren iç savaşla bilinen bir başka Afrika ülkesidir. Somali'deki iç savaş, merkezi hükümetin çökmüş olması, farklı etnik gruplar arasında silahlı çatışmaların ve aşiretler arasındaki çekişmelerin bir sonucudur. Al-Shabaab, El-Kaide ile bağlantılı radikal İslamcı bir grup olarak Somali’nin güneyinde kontrol sağlamış ve uzun yıllardır hükümete karşı savaşmaktadır. Somali’deki savaş, yalnızca iç çatışmalarla sınırlı kalmamış, bölgesel müdahaleler ve uluslararası yardım operasyonları da sürecin bir parçası olmuştur.
Sonuç: İç Savaşların Küresel Etkileri
İç savaşlar, sadece savaşın yaşandığı ülkeler için değil, tüm dünya için büyük sonuçlar doğurur. Milyonlarca insanın hayatını kaybetmesi, yerinden edilmesi, altyapının tahrip olması ve ekonomik çöküşler, sadece o ülkeleri değil, tüm uluslararası toplumu etkiler. Ayrıca, bu savaşlar genellikle bölgesel istikrarsızlık yaratır ve dünya çapında mülteci krizlerine yol açar. İç savaşların sona ermesi, çoğu zaman dış müdahaleler ve uzun vadeli barış süreçleri gerektirir. Ancak, siyasi çözüm yollarının bulunması zordur ve bu savaşlar sıklıkla yıllarca sürer.
Bugün dünyada yaşanan bu iç savaşlar, global güvenlik ortamını tehdit eden ciddi sorunlardır ve uluslararası toplumun ortak çabaları gerektiren birer kriz alanıdır.
İç savaşlar, bir ülke sınırları içinde, genellikle devlet güçleri ile farklı gruplar arasında çıkan, toplumsal yapıyı ve ekonomiyi ciddi şekilde sarsan silahlı çatışmalardır. Birçok iç savaş, birden fazla faktörün bir araya gelmesiyle başlar. Bunlar arasında etnik, dini ve ideolojik çatışmalar, hükümetin zayıflaması, bölgesel ayrılıkçı talepler ve ekonomik eşitsizlikler yer alabilir. Peki, şu anda hangi ülkelerde iç savaşlar yaşanıyor? Bu makalede, günümüz dünyasında iç savaşların yaşandığı bazı ülkeleri inceleyeceğiz ve bunların arkasındaki sebepleri analiz edeceğiz.
Suriye İç Savaşı
Suriye, son yıllarda iç savaşın en yoğun şekilde yaşandığı ülkelerden biridir. 2011 yılında başlayan savaş, başlangıçta hükümete karşı barışçıl protestolarla başlamışken, zamanla silahlı çatışmalara dönüşmüş ve Suriye’nin çeşitli bölgelerinde farklı gruplar arasında büyük bir iç savaş ortamı oluşmuştur. Suriye’deki iç savaş, başta Suriye hükümeti ve isyancı gruplar olmak üzere, Kürt gruplar, IŞİD (DAEŞ) gibi radikal terör örgütleri ve dış müdahalelerle daha da karmaşık hale gelmiştir. Hem Suriye hükümetinin hem de isyancı grupların destekçileri, çatışmaların gidişatını etkileyen önemli dış aktörlerdir. Rusya ve İran, Suriye hükümetini desteklerken, Amerika Birleşik Devletleri ve bazı Batı ülkeleri ise çeşitli isyancı grupları desteklemiştir.
Yemen İç Savaşı
Yemen’deki iç savaş da, Orta Doğu’daki en acımasız çatışmalardan birini oluşturuyor. 2014 yılında Yemen'deki hükümetin zayıflaması ve Husiler’in başkent Sana’a'yı ele geçirmesiyle başlayan savaş, hızla ülke genelinde yayılmaya başladı. Husiler, Şii mezhebinin bir parçası olarak İran’ın desteğini alırken, Suudi Arabistan başta olmak üzere Körfez ülkeleri ve Birleşik Arap Emirlikleri, Yemen hükümetini destekleyerek Husiler'e karşı mücadele etmeye başlamıştır. Bu iç savaş, sadece Yemen’in siyasi yapısını etkilemekle kalmamış, aynı zamanda ülkenin insani krizle karşı karşıya kalmasına yol açmıştır. Yemen’deki iç savaş, 2015 yılından beri devam etmekte olup, milyonlarca insanın yaşamını yitirmesine ve milyonlarca kişinin yerinden olmasına neden olmuştur.
Ukrayna İç Savaşı (Rusya'nın Müdahalesiyle)
Ukrayna'daki çatışma, başlangıçta ülkenin doğusundaki Rusya yanlısı ayrılıkçıların Ukrayna hükümetine karşı başlattığı silahlı direnişle başlamıştır. 2014 yılında Rusya'nın Kırım'ı ilhak etmesi, bu çatışmanın uluslararası boyut kazanmasına sebep olmuştur. Ukrayna’daki iç savaş, Donbas bölgesinde Ukrayna hükümeti ile Rusya destekli ayrılıkçılar arasında sürmektedir. 2022 yılında Rusya’nın Ukrayna'ya tam ölçekli bir askeri müdahalede bulunmasıyla, çatışma büyük bir savaş halini almış ve uluslararası alanda ciddi bir kriz yaratmıştır. Bu durum, Ukrayna'nın toprak bütünlüğü ve bağımsızlığı için büyük bir tehdit oluşturmakta ve bölgedeki jeopolitik dengeleri de etkilemektedir.
Etyopya’daki Tigray Savaşı
Etyopya, Afrika kıtasındaki en büyük iç savaşlardan birine ev sahipliği yapmaktadır. 2020 yılında Tigray bölgesinde başlayan çatışmalar, Etyopya hükümeti ile Tigray Halk Kurtuluş Cephesi (TPLF) arasındaki uzun süredir devam eden gerilimlerin bir sonucu olarak patlak vermiştir. Tigray Savaşı, yalnızca etnik bir çatışma değil, aynı zamanda bölgesel güç mücadelesinin de bir parçasıdır. Eritre, Etyopya hükümetine destek verirken, Tigray halkının bağımsızlık talepleri ve etnik gerilimler çatışmanın şiddetini arttırmıştır. Bu savaş, yüz binlerce kişinin ölümüne ve milyonlarca kişinin yerinden edilmesine yol açmıştır.
Libya İç Savaşı
Libya’daki iç savaş, 2011 yılında Kaddafi rejiminin devrilmesinin ardından ülkenin istikrarsızlık sürecine girmesiyle başlamıştır. 2014 yılı itibariyle, Libya’daki farklı milis grupları arasında silahlı çatışmalar patlak vermiştir. Bu çatışmalar, ülkenin iki ana bölgesindeki hükümetler arasında, özellikle doğuda Tobruk'taki Ulusal Mutabakat Hükümeti ile Batı’daki Trablus’taki hükümet arasında sürmüştür. Uluslararası alanda ise, Birleşmiş Milletler ve çeşitli yabancı devletler, farklı tarafları destekleyerek çatışmayı daha da karmaşık hale getirmiştir. Libya iç savaşı, ülkedeki petrol zenginlikleri ve stratejik konum nedeniyle uluslararası bir çekişme alanına dönüşmüştür.
Sudan İç Savaşı
Sudan, Afrika kıtasındaki önemli iç savaşlardan birine sahne olmaktadır. 2019 yılında ülkenin uzun süredir iktidarda olan Cumhurbaşkanı Ömer el-Beşir’in devrilmesinin ardından, ülke sivil bir yönetim kurma yoluna gitmiştir. Ancak, askeri cuntanın iktidara el koyması ve ülkenin doğusunda etnik ve bölgesel çatışmaların yoğunlaşması, Sudan’daki iç savaşı yeniden ateşlemiştir. 2023’te başlayan çatışmalar, ülkede bir hükümetin işlevsiz hale gelmesine ve halkın büyük bir insani krizle karşı karşıya kalmasına yol açmıştır.
Somali İç Savaşı
Somali, 1991 yılından bu yana süren iç savaşla bilinen bir başka Afrika ülkesidir. Somali'deki iç savaş, merkezi hükümetin çökmüş olması, farklı etnik gruplar arasında silahlı çatışmaların ve aşiretler arasındaki çekişmelerin bir sonucudur. Al-Shabaab, El-Kaide ile bağlantılı radikal İslamcı bir grup olarak Somali’nin güneyinde kontrol sağlamış ve uzun yıllardır hükümete karşı savaşmaktadır. Somali’deki savaş, yalnızca iç çatışmalarla sınırlı kalmamış, bölgesel müdahaleler ve uluslararası yardım operasyonları da sürecin bir parçası olmuştur.
Sonuç: İç Savaşların Küresel Etkileri
İç savaşlar, sadece savaşın yaşandığı ülkeler için değil, tüm dünya için büyük sonuçlar doğurur. Milyonlarca insanın hayatını kaybetmesi, yerinden edilmesi, altyapının tahrip olması ve ekonomik çöküşler, sadece o ülkeleri değil, tüm uluslararası toplumu etkiler. Ayrıca, bu savaşlar genellikle bölgesel istikrarsızlık yaratır ve dünya çapında mülteci krizlerine yol açar. İç savaşların sona ermesi, çoğu zaman dış müdahaleler ve uzun vadeli barış süreçleri gerektirir. Ancak, siyasi çözüm yollarının bulunması zordur ve bu savaşlar sıklıkla yıllarca sürer.
Bugün dünyada yaşanan bu iç savaşlar, global güvenlik ortamını tehdit eden ciddi sorunlardır ve uluslararası toplumun ortak çabaları gerektiren birer kriz alanıdır.